Natuurlijk is een goede voetbalconditie belangrijk om in deze tak van sport te kunnen presteren, maar tegelijkertijd is het slechts een van de aspecten die bijdragen aan de uiteindelijke voetbalprestatie. Naast fysieke factoren spelen namelijk ook technische, tactische, mentale en (sport)medische aspecten een rol van betekenis.
Laten we eerst iets verder inzoomen op de fysieke aspecten van het voetbal…
Een voetbalwedstrijd wordt gekenmerkt door korte, explosieve acties die zich continu afwisselen met langere periodes van lage tot middelmatige intensiteit. Als gevolg daarvan zullen voetballers gedurende de 90+ minuten die een wedstrijd duurt gebruik maken van alle energiesystemen waarover het lichaam beschikt. Volgens een aantal studies (o.a. Mohr, Krustrup, & Bangsbo, 2003; Bangsbo, Mohr, & Krustrup, 2006) behoort voetbal dan ook tot de complexe teamsporten. Maar zoals al aangegeven aan het begin van deze blog gaat de complexiteit in deze tak van sport een behoorlijk stuk verder dan alleen de fysieke aspecten…
Zo zullen spelers continue moeten anticiperen en reageren op de vele, veranderende spelsituaties die zich tijdens een wedstrijd voordoen. Spelers zullen daarvoor veelvuldig hun directe omgeving scannen, waarbij ze de bal bewust voor een korte tijd uit het oog “verliezen”. Dit snelle scannen, in de sportwetenschappen bekend als “Visual Exploratory Behaviour” (Eldridge et al., 2013; Mc Guckian et al., 2017), heeft als doel om de nodige informatie in te winnen, die relevant kan zijn voor de actie die komen gaat. Het is dus het voorbereiden en anticiperen op de volgende spelsituatie.
Wanneer dit scannen ook nog eens gepaard gaat met goede technische balvaardigheden, dan zullen spelers vaker adequaat en efficiënt kunnen reageren op de verschillende voetbalsituaties die zich tijdens een wedstrijd voordoen. Dit betekent in de praktijk dat er sprake is van balbezit en niet van balverlies, van een splijtende pass i.p.v. een onderschepte pass, en van een succesvolle doelpoging i.p.v. een bal voorlangs.
Daarnaast zal elke speler zijn taken en verantwoordelijkheden zo goed mogelijk moeten uitvoeren, zowel in balbezit als bij balbezit van de tegenstander. Het teambelang staat altijd voorop en iedereen zal zich dan ook moeten houden aan de tactische afspraken die vooraf zijn gemaakt. De coach en zijn staf dienen derhalve een tactisch speelplan op te stellen, waarin voor elke veldpositie duidelijke taken en verantwoordelijkheden worden beschreven. Dit tactische plan dient vervolgens regelmatig met het team, per linie en/of individueel besproken te worden. En natuurlijk zal het tactische speelplan ook frequent getraind moeten worden zodat het voor elke spelers duidelijk is wat er van hem/haar wordt verwacht. De trainersstaf zal daarom vaak werken met een tactische periodisering, zodat er aan elk aandachtspunt voldoende trainingstijd wordt besteed.
Wil een speler al deze facetten van het voetbalspel optimaal benutten om maximaal te kunnen presteren, dan zal hij volledig gefocust moeten zijn op de wedstrijd en vooral op datgene wat hij in die wedstrijd zelf kan controleren. Hij dient niet afgeleid te worden door bijv. negatieve gedachten (bij een achterstand), het joelende thuispubliek (na een verkeerde actie), slechte veldomstandigheden of scheidsrechterlijke dwalingen. Hij moet accepteren dat het maken van fouten menselijk is en bij het voetbal horen.
Naarmate het speelniveau hoger wordt, zal de (wedstrijd)druk op een speler groter worden. Wanneer een speler echter beschikt over de juiste mentale vaardigheden, zal hij beter kunnen omgaan met deze druk en de uitdagingen die met (wedstrijd)druk gepaard gaan. De trainer en zijn staf kunnen spelers hierin helpen door het creëren van een motiverende voetbalomgeving/-klimaat waarin wel prestatiegericht, maar niet resultaatgericht wordt gewerkt.
Voetbal is een contactsport en dus liggen blessures op de loer. En hoewel iedereen binnen het voetbal zich hiervan terdege bewust is, blijft een blessure tijdens het seizoen altijd frustrerend voor zowel de speler als de staf. Soms gaat een blessure gepaard met een lang revalidatietraject en daar zit niemand op te wachten. In het huidige voetbal wordt dan ook veel aandacht geschonken aan (1.) het voorkomen van blessures, maar mocht het desondanks toch misgaan: (2.) het optimaliseren van het revalidatietraject. De volledige begeleidingsstaf is verantwoordelijk voor een blessurepreventieve trainingsaanpak, terwijl de sportmedische staf daarnaast ook verantwoordelijk is voor het revalidatietraject na een blessure.
De komende maanden zal footballscience.nl al deze onderwerpen, al deze aspecten die een rol spelen in het voetbal, uitgebreid bespreken. In de volgende blog maken we een start met de fysieke factoren.
Referenties
Bangsbo, J., Mohr, M., & Krustrup, P. (2006). Physical and metabolic demands of training and match-play in the elite football player. Journal of Sports Sciences, 24, 665-674.
Eldridge D., Pulling C., & Robins M. (2013). Visual exploratory activity and resultant behavioural analysis of youth midfield soccer players. Journal of Human Sport and Exercise, 8 (Proc. 3), S560-S577.
McGuckian T., Askew G., Greenwood D., Chalkley D., Cole M., & Pepping G. J. (2017). The impact of constraints on visual exploratory behaviour in football. International Conference on Perception and Action, Seoul, Vol. 19.
Mohr, M., Krustrup, P., & Bangsbo, J. (2003). Match performance of high-standard soccer players with special reference to development of fatigue. Journal of Sports Sciences, 21, 519-528.
Noot:
Zoals je ziet, kun je via de links de locatie vinden waar je de wetenschappelijke onderzoeken eventueel kunt downloaden.
Laat het even weten, wanneer een van de links niet (meer) werkt!
Reactie plaatsen
Reacties